Chełmski Park Krajobrazowy powstał w 1983 roku, położony w powiecie chełmskim.
Powierzchnia
Chełmski Park Krajobrazowy zajmuje powierzchnię 14 350 ha.
Położenie
ChPK położony jest w powiecie chełmskim na terenie gmin: Chełm, Dorohusk, Sawin i Ruda Huta.
Cel utworzenia
Celem utworzenia parku była ochrona cennych ekosystemów leśnych i torfowych obfitujących w rzadkie i chronione gatunki roślin i zwierząt. Specyficzne cechy szaty roślinnej uwarunkowane są obfitością węglanu wapnia w podłożu. W zasięgu parku znajdują się cenne, nieznacznie przekształcone kompleksy leśne z dużym bogactwem biotypów (siedliska borowe, grądowe i łęgowe ze znaczną liczbą roślin rzadkich). Okolice Chełma są miejscem występowania unikalnych w skali kraju torfowisk węglanowych, z dominującym szuwarem kłoci wiechowatej. Na obrzeżach kłociowisk występują zbiorowiska rzadkich gatunków turzyc. Z innych rzadkich roślin należy wymienić następujące: miłek wiosenny, wisienka stepowa, dziewięćsił bezłodygowy, goryczka krzyżowa, storczyk kukawka i aster gawędka.
Fauna i flora
W parku i jego sąsiedztwie rosną 53 gatunki będące pod ochroną ścisłą i 13 pod ochroną częściową. Niektóre rosną (zwłaszcza na torfowiskach) w populacjach liczących tysiące osobników. Są to m.in.: kosaciec syberyjski, storczyk krwisty, zawilec wielkokwiatowy i goździk pyszny. Szczególne zróżnicowanie siedliskowe warunkuje niezwykłe bogactwo faunistyczne parku. Stwierdzono tutaj gniazdowanie 152 gatunków ptaków m.in.: czarnych bocianów, żurawi, orlików krzykliwych, wodniczki (jeden z najbardziej zagrożonych wyginięciem ptaków europejskich), sowy błotnej, dubelta, kulika wielkiego i in. W okolicach Stanisławowa, na torfowiskach i w obszarach Leśnictwa Sawin występuje żółw błotny. Niezwykle bogata jest też fauna bezkręgowców. Żyje tu ponad 800 gatunków motyli (38 % żyjących w Polsce). Dotychczas kilkunastu z nich poza okolicami Chełma w Polsce nie zaobserwowano. Wiele znalazło się na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce.
Rezerwaty przyrody
Na terenie parku utworzona cztery rezerwaty przyrody: leśny - "Bachus" (rok powstania 1958) i torfowiskowe - "Brzeźno" (1973 r.), "Bagno Serebryskie" (1991 r.) i "Serniawy" (1965) o łącznej powierzchni ponad 625 ha. Na trasie ścieżek turystycznych wyznaczonych w rezerwatach "Bagno Serebryskie" i "Brzeźno" ustawiono dwie wieże obserwacyjne. W Brzeźnie powstał też ośrodek dydaktyczno-muzealny Zarządu Chełmskich Parków Krajobrazowych. W parku oraz jego sąsiedztwie za pomniki przyrody uznano 53 obiekty.
Chełmski Park Krajobrazowy