Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej – utworzony 14 stycznia 1998 r. leży w wysuniętym najbardziej na północny wschód krańcu woj. warmińsko-mazurskiego, w części obszaru gmin Gołdap i Dubeninki. Obszar parku wynosi 146,2 km², a otuliny 85 km².
Teren jest w 80% zalesiony, miejscami przypominający tajgę. Park przecinają doliny rzek Błędzianki, Bludzi i Czerwonej Strugi. Północna granica parku pokrywa się z granicą polsko–rosyjską. Wschodnia i południowa granica parku biegnie nasypem niemieckiej linii kolejowej z początku XX wieku z Gołdapii przez Golubie, Żytkiejmy do Gąbina. W Stańczykach przez dolinę rzeki Błędzianki przerzucono dwa mosty o wys. 36,5 m.
Rzeźba terenu
Rzeźba terenu Parku ukształtowana została przez ostatnie zlodowacenie bałtyckie fazy pomorskiej i jest wyjątkowo urozmaicona. Wzgórza morenowe, w większości porośnięte lasami Puszczy Rominckiej, osiągają w Parku wysokość do 280 m n.p.m., deniwelacje sięgają natomiast ponad 140 m. Wśród wzgórz znajdują się głębokie niecki i rynny, w których są położone torfowiska, jeziora i rzeki.Wyjątkowe walory krajobrazowe i geomorfologiczne ma przecinająca Puszczę przełomowa dolina Błędzianki. Strome, pocięte wąwozami zbocza doliny, o wysokości kilkudziesięciu metrów, mają nachylenie dochodzące do 60°, a w przebiegu doliny występują liczne kotliny i kotły wytopiskowe. Park położony jest w dorzeczu Pregoły. Największą rzeką jest przecinająca Puszczę Romincką Błędzianka. Na obrzeżach Puszczy znajduje się także kilka większych jezior, położonych w głębokich rynnach. Największe z nich to przecięte granicą państwową Jezioro Gołdap (234 ha)oraz położone w otulinie Parku jeziora: Jezioro Czarne (173 ha), Jezioro Przerośl (71ha) i Jezioro Pobłędzie (50 ha).
Roślinność
Surowe warunki klimatyczne powodują, że szata roślinna Parku jest specyficzna i zawiera wiele osobliwości. Najbardziej charakterystycznym dla Puszczy zbiorowiskiem jest typowy dla tajgi borealny las świerkowy, mroczny, wilgotny, z grubym dywanem mchów. Na pagórkach i zboczach rosną lasy liściaste z lipą, klonem, grabem i wiązem w drzewostanie, natomiast na piaszczystych wzniesieniach rośnie leszczynowo-świerkowy las mieszany. W zatorfionych dolinach strumieni występują łęgi jesionowo-olszowe z chronionym pióropusznikiem strusim, a zagłębienia pojeziorne zajmują bogate gatunkowo torfowiska porośnięte m.in. rzadkimi i chronionymi roślinami. Na terenie parku występują:
- szczwoligorz pochwiasty Conioselinum tataricum
- bagnica torfowa Scheuchzeria palustris
- przygiełka biała Rhynchospora alba
- żurawina drobnolistkowa
- bażyna czarna Empetrum nigrum
- listera sercowata Listera cordata
- tajęża jednostronna Goodyera repens
- malina moroszka Rubus chamaemorus
- turzyca strunowa
- wielosił błękitny Polemonium coeruleum
- kopytnik pospolity
- centuria pospolita Centaurium erythraea
- pióropusznik strusi Matteuccia struthiopteris
- lilia złotogłów
- dzwonek skupiony Campanula glomerata
Zwierzęta
- bóbr europejski
- łosie
- jelenie
- sarny
- dziki
- wilki
- rysie
- wydry
- lisy
- jenoty
Ptaki:
- dzięcioł zielonosiwy Picus canus
- dzięcioł białogrzbietowy Dendrocopos leucotos
- orlik krzykliwy
- trzmielojad Pernis apivorus
- rybołów
- żuraw
- bocian czarny
- kania czarna
- sowa uszata
- włochatka
- wąsatka
Rezerwaty przyrody
Szczególnie cenne fragmenty Parku objęto ochroną w sześciu rezerwatach przyrody:
- Rezerwat przyrody Żytkiejmska Struga (467,07 ha)chroni bagnistą dolinę leśnego strumienia ze stanowiskami rzadkich gatunków fauny i flory.
- Rezerwat przyrody Uroczysko Kramnik (75,96 ha)został utworzony w celu ochrony i zachowania stanowisk rzadkich i reliktowych gatunków roślin, m.in. maliny moroszki.
- Rezerwat przyrody Mechacz Wielki (146,72 ha) tu chroniony jest bór bagienny na torfowisku wysokim ze stanowiskami wielu gatunków borealnych.
- Rezerwat przyrody Boczki (108,83 ha) ustanowiono w celu ochrony dobrze zachowanych różnych typów ekosystemów leśnych: grądów, borów bagiennych i borów świerkowych.
- Rezerwat przyrody Dziki Kąt (34,10 ha) chroni bór sosnowo-świerkowy o charakterze borealnym.
- Rezerwat przyrody Czerwona Struga (3,59 ha) tu ochroną objęto stanowisko pióropusznika strusiego w łęgu olszowym.
Fakty historyczne
Puszcza Romincka od dawna podlegała swego rodzaju ochronie, gdyż była obszarem łowieckim władców tych ziem. Od XV wieku była obszarem należącym do wielkich mistrzów krzyżackich, potem książąt i królów pruskich. Z czasów polowań cesarza niemieckiego Wilhelma II pozostało tu kilkanaście ( w polskiej części puszczy 8) kamieni upamiętniających jego sukcesy łowieckie. W 1892 roku w puszczy przebywał Julian Fałat, który był nadwornym malarzem Wilhelma II. W 1937 roku Zarząd Lasów Rzeszy uznał Puszczę Romincką za rezerwat łowiecki.
Na terenie Parku i w jego okolicach przetrwało wiele zabytków kultury: kościoły, stare dwory w otoczeniu zabytkowych parków, kamienice i dawne układy urbanistyczne. Najbardziej oryginalnymi i wartymi obejrzenia są jednak wysokie podwójne wiadukty kolejowe, przypominające rzymskie akwedukty. Wyróżniają się one piękną sylwetką oraz znaczną wysokością (36 m) i stanowią wielką lokalną atrakcję turystyczną.