Ślężański Park Krajobrazowy – park krajobrazowy znajdujący się na terenie województwa dolnośląskiego. Obejmuje Masyw Góry Ślęży, Masyw Góry Raduni, pasma Wzgórz Oleszeńskich i Wzgórz Kiełczyńskich oraz Jańską Górę. Znajduje się na terenie gmin: Jordanów, Łagiewniki, Sobótka, Dzierżoniów, Marcinowice, Świdnica. Utworzony został w celu ochrony i zachowania środowiska przyrodniczo-krajobrazowego Masywu Ślęży, jego wartości kulturowych i historycznych. W Parku lasy zajmują ok. 5 500 ha (67% powierzchni Parku), w otulinie przeważają pola uprawne (80% powierzchni całkowitej Parku). Lasy w obrębie Ślężańskiego PK należą do Nadleśnictwa Miękinia. Udział wód to zaledwie 20 ha.
* Powierzchnia: 15 640 ha (8 190 ha powierzchnia ŚPK + 7 450 ha otuliny)
* Utworzony: 8 czerwca 1988 r.
Rezerwaty
W obrębie parku znajdują się 3 rezerwaty przyrody:
* Rezerwat przyrody Góra Ślęża
* Rezerwat przyrody Góra Radunia
* Rezerwat przyrody Łąka Sulistrowicka
W obrębie parku znajduje się 1 zespół przyrodniczo-krajobrazowy:
* Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Skalna
W obrębie parku znajduje się 1 rezerwat archeologiczny:
* Rezerwat Archeologiczny w Będkowicach
Szlaki
W obrębie parku znajduje się 5 szlaków turystycznych:
* POL Szlak czarny.svg Wokół Ślęży,
* POL Szlak czerwony.svg Sobótka - Ślęża - Sulistrowice - Łagiewniki,
* POL Szlak niebieski.svg Strzeblów - Sobótka-Górka - Ślęża - Przełęcz Tąpadła - Radunia - Jordanów Śl.,
* POL Szlak zielony.svg Strzelce Św. - Przełęcz Tąpadła - Książnica Śl. - Krzczonów,
* POL Szlak żółty.svg Sobótka - Ślęża - Przełęcz Tąpadła - Książnica Śl.
W obrębie parku znajdują się 2 szlaki archeologiczne:
* Szlak archeologiczny Sobótka - Będkowice (ok. 1 godz. 50 min.),
* Szlak archeologiczny Sobótka - Przełęcz pod Wieżycą - Strzegomiany - Rezerwat archeologiczny w Będkowicach - Ślęża - Skalna - Sobótka-Górka (ok. 4 godz. 30 min.).
W obrębie parku znajduje się 5 szlaków długodystansowych:
* Jordanów Śląski - Ślęża, zn. niebieskie (ok. 6 godz.),
* Łagiewniki - Ślęża, zn. czerwone (ok. 4 godz.),
* Świdnica - Ślęża, zn. żółte (6…7 godz.),
* Sieniawka - Przełęcz Słupicka - Przełęcz Tąpadła - Strzelce, zn. zielone (ok. 5 godz.),
* Wrocław - Sobótka, zn. niebieskie (tylko fragment od Rogowa do stacji PKP w Sobótce).
W obrębie parku znajdują się 3 ścieżki dydaktyczne:
* Ścieżka archeologiczno-historyczna,
* Ścieżka przyrodniczo-geograficzna,
* Ścieżka przyrodnicza.
Flora
Flora charakteryzuje się znacznym udziałem roślin prawnie chronionych (25 gatunków chronionych całkowicie i 10 chronionych częściowo), rzadkich i interesujących oraz górskich. Przeważająca liczba gatunków należy do form nizinnych, przy czym ich pionowe granice zasięgów są znacznie przesunięte w górę, w porównaniu z Przedgórzem Sudeckim. Stosunkowo mało jest gatunków górskich (wyjątek stanowią mchy, gdzie 1/3 to formy górskie), których zasięgi są z kolei przesunięte w dół.
Ważniejsze gatunki:
* hildenbrandia rzeczna
* zanokcica klinowata
* goździk pyszny
* pełnik europejski
* róża francuska
* wawrzynek wilczełyko
* goryczka wąskolistna
* gnidosz rozesłany
* zimowit jesienny
* lilia złotogłów
* kosaciec syberyjski
* mieczyk błotny
* mieczyk dachówkowaty
* kruszczyk szerokolistny
* gółka długoostrogowa
* kukułka plamista
* kukułka szerokolistna
Fauna
Skład fauny tego obszaru przypomina pobliskie Sudety, choć jest nieco zubożały. Zaznaczony jest tutaj wyraźnie efekt wyspowy. Z uwagi na bardzo małą zasobność zbiorników wodnych, fauna wodna jest słabo wykształcona, choć występują tu interesujące gatunki, fauna lądowa charakteryzuje się bogactwem gatunkowym.
Ważniejsze gatunki:
* poczwarówka alpejska
* ślimak obrzeżony
* ślimak aksamitny
* ślimak maskowiec
* szklarka płaska
* ślimak Lubomirskiego
* ślimak karpacki
* świdrzyk łamliwy
* paź królowej
* mieniak tęczowiec
* strzebla potokowa
* pstrąg potokowy
* salamandra plamista
* traszka górska
* rzekotka drzewna
* puchacz
* krzyżodziób świerkowy
* orzechówka
* włochatka
* pliszka górska
* kania ruda
* kruk
* muchołówka białoszyja
* kret
* jeż europejski
* ryjówka aksamitna
* ryjówka górska
* ryjówka malutka
* rzęsorek rzeczek
* mopek
* nocek Bechsteina
* nocek wąsatek
* nocek Natterera
* nocek duży
* gacek brunatny
* karlik malutki
* orzesznica
* popielica
* gronostaj
* kuna domowa
* łasica
Pomniki przyrody
Według oficjalnych rejestrów w obrębie Parku i otuliny występuje 21 pomników przyrody ożywionej:
* dąb szypułkowy - 14 sztuk
* lipa drobnolistna - 3 sztuki
* jesion - 1 sztuka
* buk - 1 sztuka
* miłorząb - 1 sztuka
* hildenbrandia rzeczna - 1 stanowisko
Zabytkowe zespoły pałacowo-parkowe
W obrębie Parku znajduje się łącznie 14 obiektów, o różnej wartości zabytkowej, dendrologicznej, zróżnicowanej wielkości budowli, areału i stopnia ich zachowania. Zespoły te znajdują się w następujących miejscowościach:
miejscowość | obiekt |
---|---|
Będkowice | renesansowy dwór otoczony fosą |
Chwałków | |
Gogołów | |
Karolin | |
Książnica | |
Kunów | |
Młynica | |
Piotrówek | zespół pałacowy |
Sobótka-Górka | zespół dawnego opactwa Augustianów, rośnie tu również miłorząb o obwodzie pnia 260 cm |
Sokolniki | |
Sulistrowiczki | Park "Wenecja" |
Świątniki | |
Wiry |