Albatros królewski (Diomedea epomophora) – gatunek dużego ptaka z rodziny albatrosów (Diomedeidae), gniazdującego na Wyspach Chatham, Campbella i Auckland w południowej części Pacyfiku oraz na południu Nowej Zelandii. Ptaki, które nie gniazdują, widuje się stale nad oceanami półkuli południowej.

Charakterystyka

Morfologia

Wygląd zewnętrzny: Nieznaczny dymorfizm płciowy. Dziób potężny i haczykowaty, jest świetnym narzędziem do chwytania i rozrywania ryb. Skrzydła mają dużą powierzchnię, by w locie równoważyły ciężar albatrosa. Długie i smukłe skrzydła są idealne do latania i szybowania w prądach powietrznych nad morzem. Upierzenie zależne od podgatunku. Przedstawiciele północnego podgatunku (Diomedea epomophora sanfordi) mają skrzydła z wierzchu czarne, ptaki z południa (Diomedea epomophora epomophora) mają przednie skraje skrzydeł białe.

Rozmiary:

Dzięki ogromnej rozpiętości skrzydeł, czasami przekraczającej nawet 3 m, należy do największych przedstawicieli swojej rodziny. Ustępuje pod tym względem jedynie Albatrosowi wędrownemu.

Długość - 107-122 cm. Rozpiętość skrzydeł - 270-300 cm.

Waga: Do 12 kg

Występowanie

Środowisko Otwarty ocean, wybrzeża morskie m.in. plaże, skalne urwiska, w okresie lęgowym - wyspy wokół Antarktydy.

Zasięg występowania Oceany półkuli południowej. Od bieguna południowego do południowych wybrzeży Australii, Afryki i Ameryki Południowej.

Pożywienie

Podobnie jak inne gatunki albatrosów, również i albatros królewski żywi się głównie rybami, małymi głowonogami, czasem krylem lub innymi małymi skorupiakami. Zdobycz chwyta na powierzchni wody, ale w razie potrzeby umie zanurkować, by chwycić uciekającą rybę. Potężny, haczykowato zagięty dziób jest idealnym narzędziem do złapania i rozerwania zdobyczy na mniejsze kawałki. Niektóre zwierzęta morskie, np. kalmary wypływają w wielkiej ilości na powierzchnię, głównie w nocy. Albatros królewski wykorzystuje to i często łowi też w ciemnościach. W porze gniazdowania albatrosy odbywają długie loty nad morzem. Przy zdobywaniu pożywienia dla piskląt przebywają czasem odległość kilkuset kilometrów. Po ich powrocie do gniazda młode zmuszają je do zwrócenia nadtrawionego pokarmu, uderzając je w dzioby.

Tryb życia

Albatros królewski wraz ze swym najbliższym krewnym, albatrosem wędrownym, należą do największych ptaków latających na świecie. Kiedy albatros królewski przy sprzyjającym wietrze rozłoży swe długie skrzydła, może całymi godzinami szybować nad morzem. Tak jak wszystkie albatrosy wykorzystuje prądy powietrzne i przy silnym wietrze osiąga prędkość 100 km/h. Umożliwia mu to oszczędzanie sił podczas długich lotów nad oceanami świata. Problemy pojawiają się, kiedy wiatr ustaje. Wówczas albatros na zmianę szybuje i macha skrzydłami, co kosztuje go wiele sił. W bezwietrzne dni siada na powierzchni wody i czeka, aż znowu zerwie się wiatr. W takim wypadku duży ciężar i długość skrzydeł stanowią dla albatrosa przeszkodę. Dojrzałe płciowo albatrosy królewskie można spotkać najczęściej nad morzem, niedaleko gniazdowisk, gdzie szukają pożywienia dla młodych. Młode ptaki żyją samotnie i w ciągu pierwszych 6-7 lat życia latają nad oceanami półkuli południowej. Regularnie pojawiają się na wybrzeżu Ameryki Południowej, w Peru oraz na południu Brazylii. Później powracają do gniazdowisk i przebywają w ich pobliżu, dopóki same nie gniazdują po raz pierwszy.

Długość życia: Do 50 lat. Niska rozrodczość i powolne dojrzewanie albatrosa królewskiego rekompensują długowieczność i niska śmiertelność dorosłych ptaków. Co roku ginie tylko ok. 100 ptaków.

Rozród

W październiku większość dojrzałych płciowo albatrosów powraca do gniazdowisk, na których parzyły się dwa lata wcześniej. Samice docierają tu zazwyczaj pierwsze, by uporządkować stare, wykorzystywane wcześniej gniazdo, lub założyć nowe. Samotne dorosłe ptaki, szukają partnera i wykonują skomplikowane rytuały podczas toków. Albatrosy królewskie parzą się zazwyczaj dopiero po przybyciu do lęgowisk. Tylko nieliczne ptaki wcześniej łączą się w pary - jeszcze na otwartym morzu. Oba ptaki stają na ziemi na przeciw siebie, z dziobami uniesionymi ku górze i machają szeroko rozłożonymi skrzydłami. Podobnie zachowują się i starsze pary, czasem nawet po parzeniu. Typowe gniazdo albatrosa to prosty stos trawy i ziemi o średnicy ok. 75 cm. Oboje rodzice zmieniają się na gnieździe mniej więcej co tydzień. Zmiana jest jedynym momentem, kiedy ptaki przez krótki czas razem przebywają na gnieździe. Kiedy pisklę wykluje się, jedno z rodziców stale pozostaje w pobliżu i pilnuje go. Jeśli pisklęta na gnieździe zaskoczy wróg, zaczynają wydzielać z dzioba oleistą ciecz o odrażającej woni. Substancja ta, która powstaje w wyniku procesów trawiennych, roztarta po pierzu, czyni je wodoodpornym. Kiedy ptak osiągnie wiek 4-5 tygodni, rodzice zaczynają wspólnie wyruszać po pokarm. Stopniowo wyprawy przedłużają się, odwiedziny i karmienie pisklęcia stają się coraz rzadsze. Po 8-9 miesiącach rodzice definitywnie opuszczają swego potomka.

Dojrzałość płciowa: W 6-10 roku.

Pora lęgowa: Listopad lub grudzień kiedy na półkuli południowej jest lato.

Jaja: Jedno jajo. Jego wielkość i okres wysiadywania (79 dni) zapewniają pisklęciu dość czasu na rozwój. Jajo jest białe.

Okres wysiadywania: Albatros wysiaduje jaja najdłużej (79 dni) ze wszystkich ptaków.

Wychowanie piskląt 38 tygodni.