Fulmar, petrel (Fulmarus glacialis) – gatunek dużego ptaka morskiego z rodziny burzykowatych, zamieszkujący północny Atlantyk i Pacyfik, granica zasięgu wciąż przesuwa się na południe - tereny lęgowe znajdują się w Wielkiej Brytanii, a nawet na wybrzeżach Francji. W Polsce obserwowany wyjątkowo, wyłącznie na wybrzeżu Bałtyku.

Cechy gatunku 

Dwie formy barwne, podział na podgatunki sporny:

• biała głowa, szyja i brzuch, wierzch skrzydeł oraz grzbiet szare, ciemne końce lotek, żółty dziób
• wierzch skrzydeł i grzbiet ciemnoszare z domieszką brązowego, reszta ciała jasnoszara.

Obie płci ubarwione jednakowo, z wyglądu podobne do mew, w odróżnieniu od nich mają jednak masywny, zakrzywiony żółty dziób z nozdrzami na środku w kształcie czarnej rurki, na końcu spłaszczony bocznie i opatrzony wyrostkiem w kształcie haczyka. Pokrywa rogowa dzioba pokryta płytkami. Przypomina wielkością mewę pospolitą, ale w przeciwieństwie do niej nie ma brunatnych pasów na końcach skrzydeł.

To doskonały lotnik - często i długo szybuje krążąc na powierzchnią wody bez poruszania skrzydłami. Potrafi przez cały dzień wykonywać powietrzne akrobacje, a na ląd wraca tylko w nocy i w okresie gniazdowania. Jest to też ptak wędrowny, przylatujący jesienią i zimą do Europy Zachodniej, choć nie zapuszcza się w głąb lądu. Bardzo towarzyski o czym świadczą gniazda złożone z licznych kolonii na wysepkach i przybrzeżnych skałach, które dochodzą do 40 000 par na brytyjskich wybrzeżach (Wyspy św. Kildy).

Podgatunki

F. glacialis glacialis
F. glacialis minor
F. glacialis rodgersii

Wymiary średnie 

• Długość ciała ok. 45-50 cm
• Rozpiętość skrzydeł 87-112 cm
• Masa ok. 550-750g

Biotop 

Otwarte morza i wybrzeża strefy klimatu chłodnego.

Gniazdo 

Gnieździ się na klifach i wysepkach, w miejscach pozbawionych drapieżników również na płaskim terenie w głębi lądu (na Spitsbergenie Zachodnim nawet do 30 km w głębi lądu). Zazwyczaj jajo składane bezpośrednio na skale. Czasem jest wysłane trawą lub obłożone małymi kamykami. Na lęgowisku słychać jego ochrypłe odgłosy.

Jaja 

W zniesieniu jedno, białe jajo.

Pisklę petrela

Wysiadywanie i dorastanie 

Jajo wysiadywane jest, nadzwyczaj długo, przez okres około 8 tygodni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 7 tygodniach. Rodzicielska opieka trwa 41-57 dni, przy czym przez pierwsze dwa tygodnie jedno z rodziców nie oddala się w ogóle od pisklęcia i ogrzewa je. W tym czasie parter żeruje na oceanie. Młode dojrzewają późno, po 9-10 latach. Ich upierzenie jest podobne do dorosłych. Karmione są oleistym płynem, złożonym z na półstrawionych skorupiaków, meduz, głowonogów i innych mniejszych zwierząt morskich. Rosną tak szybko, że przypominają "kulkę tłuszczu", co w niektórych miejscach jest powodem ich połowów przez człowieka. Po osiągnięciu samodzielności zużywają zgromadzone materiały zapasowe na wyrośnięcie piór pozwalających na lot.

Pożywienie 

Małe i średnie zwierzęta wodne zbierane z powierzchni oraz odpadki ze statków oraz portów.

Obrona 

Ich bronią, a szczególnie młodych petreli, jest cuchnący, oleisty płyn z żołądka, którym w czasie zagrożenie oblewają napastnika.