Gęś zbożowa, zbożówka, posiewnica (Anser fabalis) – gatunek dużego wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący w zależności od podgatunku:

• A. fabalis fabalis – pas tajgi od Półwyspu Skandynawskiego po Ural
• A. fabalis johanseni – tajga i lasotundra od Uralu po Bajkał
• A. fabalis middendorffii – azjatycka tajga na wschód od Bajkału
• A. fabalis rossicus – tundra między półwyspami Kanin i Tajmyr

Niektórzy ornitolodzy zaliczali też do podgatunku gęś krótkodziobą (A. fabalis brachyrhynchus), która w odróżnieniu od zbożowej ma krótki różowo-czarny dziób i różowe łapy.
Zimują w pasie od północno-zachodniej Europy po Japonię. W przypadku cięższych zim przenoszą się na południe, wyjątkowo docierając do północnej Afryki.

Cechy gatunku 

Samiec i samica, a także osobniki młodociane ubarwione są jednakowo. Ogólnie ubarwiona szarobrązowo, na grzbiecie i bokach poprzeczne jasne prążki. Podogonie i ogon biały. Łapy pomarańczowe, dziób czarny u nasady i końcu z pomarańczowymi (ich wielkość zależy od podgatunku) plamami. W locie widać z przodu ciemnoszare skrzydła (gęgawa ma je jasne). Jesienią pojawia się w dużych stadach liczących dziesiątki tysięcy osobników, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii i nad Dunajem, na Węgrzech tysiące osobników. Podobna do gęgawy, ale jest ciemniejsza i widać różnice po głowie. Wydaje czyste dźwięki "ang ang kaiak".

Wymiary średnie 

• Długość ciała ok. 75 – 82 cm
• Rozpiętość skrzydeł 160 cm
• Masa ok. 1,7 – 3,6 kg.

Biotop 

Tundra i tajga. Zimuje na terenach pokrytych niską roślinnością zielną szukając nieużytków, odludnych wybrzeży, rozległych pól i pastwisk, jak i wód otwartych. Trudno zbliżyć się do takich stad, bo są bardzo czujne i wśród nich znajdują się strażnicy obserwujący nieustannie najbliższe otoczenie.

Gniazdo 

To zagłębienia w ziemi wysłane puchem z dodatkiem mchu i trawy w pobliżu wody w odosobnionych miejscach na wybrzeżach jezior i rzek, wysepkach lub bagnach.

Jaja 

W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu – czerwcu 3 do 8 białawych jaj. Jaja w kolorze od białego do bladozielonkawego o wymiarach 84 x 55,5 mm.

Stado tundrowej gęsi zbożowej

Wysiadywanie 

Jaja wysiadywane są przez okres 25 – 30 dni przez samicę. Gęsiory jednak znajdują się w pobliżu i opiekują młodymi. Pisklęta usamodzielniają się po 40 – 50 dniach. Gąsięta po 2 miesiąca potrafią już latać i na przełomie sierpnia i września opuszczają tereny lęgowe. Mają matowe upierzenie o piórach z brązową obwódką.

Pożywienie 

Rośliny, które zbiera głównie na lądzie – trawy i rośliny wodne.

Ochrona 

Gatunek łowny od 1 września do 21 grudnia, a na terenie województw: dolnośląskiego, lubuskiego, wielkopolskiego, zachodniopomorskiego do 31 stycznia. Zdarza się, że przynoszą szkody rolnikom, w czasie przelotów mogą niszczyć zasiewy.