Głuptak (głuptak biały) (Morus bassanus) – gatunek ptaka z rodziny głuptakowatych. Kolonie lęgowe znajdują się na wybrzeżach Wysp Brytyjskich (gdzie tamtejsza populacja stanowi 80% ogólnej liczebności), Norwegii, Islandii, Nowej Fundlandii, RPA, Australii, Tasmanii i Nowej Zelandii^[3]. Poza sezonem lęgowym koczuje na morzu, pojawiając się sporadycznie również na polskim wybrzeżu Bałtyku.

Cechy gatunku 

Upierzenie białe, pierwszorzędowe lotki ciemne, głowa i szyja żółtawa. W okolicach nasady dzioba i oka czarna naga skóra. Oczy z białą tęczówką, dziób mocny, klinowaty, szaroniebieski, ostro zakończony spiczastym czubkiem o zębatych brzegach. Nogi ciemne. Wielkością równa się gęsi. Osobniki młodociane brązowe z białym perełkowaniem, o białym brzuchu pokrytym brązowymi plamami, lotki i sterówki czarne. Ptak na półwędrowny. Ptaki północne i europejskie wracają z Morza Śródziemnego między lutym, a kwietniem. Lata znakomicie, dzięki długim i wąskim skrzydłom nadającym mu szybkości. W czasie pikowania dobrze widać ich spiczasty ogon. Głos głuptaka przypomina szczekanie "arrah".

Wymiary średnie 

dł. ciała ok. 92-95 cm
rozpiętość skrzydeł 175 cm
waga ok. 4 kg

Biotop 

Wody przybrzeżne mórz strefy umiarkowanej i chłodnej.

Gniazdo 

Stanowi je kupka wodorostów, trawa i patyki. To ptak towarzyski, gnieździ się kolonijnie na wyspach i stromych, skalistych wybrzeżach. Największa kolonia znajduje się na Bonaventure Island w Quebecu (około 30000 par). Największa kolonia europejska jest na wyspie św. Kildy w archipelagu Hebrydów (około 17000 par), niektóre kolonie liczą kilka stuleci (w 1974 r. odnotowano tu aż 59 000 par).

Jaja 

W sezonie lęgowym znoszą jedno jasnobłękitne jajo.

Wysiadywanie i dorastanie 

Jaja wysiadywane są przez obydwoje rodziców, którzy ogrzewają je swoimi stopami przez 43-45 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 60 dniach. Po wykluciu rodzice karmią pisklę rybami morskimi. By pobrać pokarm musi wsadzić głęboko dziób do przełyku rodzica. Karmienie jest obfite niezależnie od pory dnia i nocy, co sprawia, że po 10 tygodniach życia młode przypomina kulkę tłuszczu i jest nawet o kilogram cięższe od ptaka dorosłego. Tę podwyższoną masę jednak szybko spalają. Po opuszczeniu gniazda wprawdzie nie umieją jeszcze latać, ale dobrze już nurkują przemierzając dziesiątki kilometrów. Jako 15 tygodniowe ptaki są już zupełnie samodzielne gdyby nie to, że muszą nauczyć się jeszcze nurkowania z lotu. Młode są ciemnobrązowe, biało nakrapiane. Łatwo można odróżnić ptaki dwuletnie, z białą głową, szyją, przednimi brzegami piór i biało obrzeżonym upierzeniem grzbietowym, od trzyletnich, o barwie dorosłych osobników, choć z niecałkowicie białymi sterówkami i piórami na ramionach. Uzyskują całkowicie wygląd dorosłych ptaków w piątym roku życia.

Pożywienie 

Ryby.

Pochodzenie nazwy 

Niezbyt pozytywnie kojarząca się nazwa rodziny i rodzaju pochodzi z czasów gdy na nie polowano. Troska o swoje potomstwo był tak silna, że rodzice nie uciekali przed ludźmi z dala od gniazd i siedzieli na nich dopóki ich nie zabito! Powierzchowna ocena o łatwym łupie dała słowne połączenie "głupiego ptaka" - głuptaka, oczywiście niesłusznie.