Jazgarz, Jazgar (Gymnocephalus cernuus) – ryba z rodziny okoniowatych.

Występowanie

Europa, z wyjątkiem Półwyspu Kolskiego, północnej części Półwyspu Skandynawskiego, Szkocji, Irlandii, południowej Francji oraz półwyspów Pirenejskiego, Apenińskiego i południowej części Półwyspu Bałkańskiego, oraz Morze Aralskie i Bałtyckie.

Żyje w jeziorach, zbiornikach zaporowych, dużych rzekach, starorzeczach, oraz słonawych wodach przybrzeżnych - unika szybko płynących rzek górskich oraz wód silnie zarośniętych. Przebywa w głębszych partiach wody w pobliżu dna, w mniejszych lub większych stadach, często w towarzystwie narybku okonia, sandacza, oraz karpiowatych. Dość odporny na zanieczyszczenia wody.

Opis
Osiąga przeciętnie 15 - 20 cm długości (maksymalnie 25 cm). Ciało lekko wygrzbiecone, barwy zielonkawej, usiane licznymi ciemnobrązowymi plamkami, linia boczna wyraźna. Całe ciało, z wyjątkiem głowy, pokrywają mocno osadzone w skórze drobne, szorstkie łuski. Obie płetwy grzbietowe łączą się ze sobą. Płetwy brzuszne położone w dolnej części ciała, tuż za nasadą płetw piersiowych. Pysk jest mały i tępy, zakończony niewielką paszczą, uzbrojoną w liczne, drobne ząbki. Pokrywa skrzelowa jest zakończona ostrym kolcem.

Grzbiet szarawozielony lub brązowoszary, pokryty niewyraźnymi, czarnymi plamami, boki jasnobrązowe, brzuch żółtawobiały, ciemno nakrapiany. Pokrywy skrzelowe z metalicznym połyskiem. Płetwy grzbietowe i ogonowa szarobrązowe, gęsto nakrapiane ciemnymi plamkami. Płetwy brzuszne i odbytowa ciemnożółte lub szarawo-czerwone.

Odżywianie
Najintensywniej żeruje w godzinach rannych. Młode osobniki żywią się planktonem i bentosem, dorosłe zjadają głównie Bezkręgowce bentosowe: larwy komarów oraz ochotkowatych a także poczwarki muchówek, kiełże oraz larwy jętek), zjada również wodopójki, małżoraczki, widłonogi i ikrę innych gatunków ryb.

Rozród
W Polsce tarło odbywa się od połowy IV do końca V. Tarło jest porcyjne i odbywa się w 2 lub 3 rzutach. Ikra, w liczbie 1 tys. – 6 tys., składana jest w galaretowatych wstęgach na roślinności podwodnej lub żwirowatym i kamienistym dnie. W wieku 4-5 lat mierzy mniej niż 10 cm długości.