Kolczakowate, kolczaki (Echimyidae) – rodzina ssaków z rzędu gryzoni wyglądem zewnętrznym zbliżonych do myszowatych. Występują w Ameryce Południowej. Prowadzą naziemny lub nadrzewny tryb życia. Jednym z przedstawicieli jest występujący w Gujanie kolczak (Proechimys cayennensis).

Charakterystyka

Kolczakowate są gryzoniami o średniej wielkości ale w stosunku do innych przedstawicieli południowoamerykańskich Hystricognathi są małe. Długość 8-50 cm. Korpus kształtu szczurzego, średniej wielkości oczy. Ogon ma długość mniej więcej połowy wymiaru ciała. Przednie łapy mają 4 funkcjonalne palce, a tylne 5. W zależności od gatunku i przystosowania palce i pazury są wykształtowane w różny sposób. Uzębienie ma układ: 1 / 1, 0 / 0, 1 / 1, 3 / 3 = 20

Kolczakowate zajmują różne siedliska. Niektóre z nich są w pełni nadrzewne, prawdopodobnie nigdy nie schodzą z wierzchołków drzew. Inne prowadzą życie w norach, lub buszują w poszyciu leśnym. Pożywienie kolczakowatych - również w zależności od gatunku - stanowić mogą zarówno pędy bambusa, owoce, liście, kora, jak i owady.