Charakterystyka Krzyżodziób sosnowy
Krzyżodziób sosnowy (Loxia pytyopsittacus) – mały ptak z rodziny łuszczaków.
Występowanie
To gatunek północny. Zamieszkuje północną Europę, od Półwyspu Skandynawskiego po zachodnią Rosję (obszary wokół Bałtyku). Prowadzi osiadły lub koczowniczy tryb życia.
- W Polsce dawniej skrajnie nielicznie gniazdował na północy kraju (w latach 60.–70. odnotowywano lęgi na Półwyspie Helskim), obecnie rzadko zalatuje ( do lutego). Znacznie rzadszy od podobnego krzyżodzioba świerkowego. Spotyka się go pojedynczo lub w małych grupach w trakcie nalotów populacji ze wschodu.
Charakterystyka
- Cechy gatunku
- Podobny do krzyżodzioba świerkowego, ale o silniejszej, krępej sylwetce, grubszej szyi, dużej głowie z płaskim czołem i potężniejszym skrzyżowanym dziobie. Jest też od niego większy. Samce ceglastoczerwone, mają bardziej amarantowy odcień w porównaniu z jego krewniakiem, samice żółtozielone, u obu płci ciemne skrzydła. Silna budowa dzioba, który jest wysoki u nasady i ma wybrzuszoną żuchwę, pozwala mu na wyłuskiwanie nasion (poprzez podważanie łusek) z twardych szyszek sosny, czego krzyżodziób świerkowy nie potrafi. Oba spokrewnione gatunki rozróżnia się po kształcie głowy i wysokości dzioba, choć w terenie jest to dość trudne.
- Wymiary średnie
- Długość ciała ok. 18 cm
- Rozpiętość skrzydeł ok. 29 cm
- Masa ciała ok. 95 g
Biotop
Stare, otwarte bory sosnowe, niekiedy świerkowe, głównie północnej Europy. Czasem zamieszkuje drzewostany o innym składzie gatunkowym, ale i tam musi przeważać sosnę.
Okres lęgowy
Samiec krzyżodzioba sosnowego
Trwa od marca do maja. Ptaki wyprowadzają najczęściej jeden lęg, rzadziej dwa.
- Gniazdo
- W wierzchołkowej partii korony drzewa, na znacznej wysokości przy pniu lub w rozwidleniu gałęzi. Konstrukcją podobne do gniazda krzyżodzioba świerkowego. Uwite jest z kory, gałązek, mchu, gałązek i porostów, a wyścielone puchem roślinnym, trawą, piórami i włosiem.
- Jaja
- W marcu składa 3–4 kremowych lub niebieskawych jaj z rdzawym nakrapianiem o średnich wymiarach 23 x 17 mm.
- Wysiadywanie
- Od złożenia pierwszego jaja trwa przez ok. 14–15 dni. Wykonuje ją tylko samica. Pisklęta opuszczają gniazdo po trzech tygodniach.
Pożywienie
Głównie nasiona sosny, a także świerka.
Ochrona
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Polska Czerwona Księga w kraju uznaje go za gatunek wymarły.
Systematyka
Domena | eukarionty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Podgromada | Neornithes |
Nadrząd | neognatyczne |
Rząd | wróblowe |
Podrząd | śpiewające |
Rodzina | łuszczaki |
Podrodzina | łuskacze |
Rodzaj | Loxia |
Gatunek | krzyżodziób sosnowy |
Nazwa systematyczna | |
Loxia pytyopsittacus | |
Borkhausen, 1793 | |
Kategoria zagrożenia (CzKGZ) | |
najmniejszej troski
|
Zobacz też inne Ptaki (aves):