Kulczyk zwyczajny, kulczyk (Serinus serinus) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny łuszczaków. Zamieszkuje zachodnią, południową i środkową Europę i północną Afrykę. Populacje południowe osiadłe, północne – wędrowne, zimują w południowej Europie (przeloty III–V i IX–XI). Poza sezonem lęgowym tworzy stada, często mieszane z czyżami i innymi łuszczakami. W Polsce średnio liczny lub nieliczny ptak lęgowy, o liczebności zróżnicowanej zależnie od regionu (liczny na Pogórzu Karpackim i w większych miastach, nieliczny na wschodzie kraju).

Cechy gatunku 

Najmniejszy z europejskich łuszczaków, zbliżony wielkością do czyża zwyczajnego. Samce mają kuper, pierś i czoło cytrynowożółte, a brzuch biały. Grzbiet, głowa i boki wyraźnie kreskowane. Przez skrzydła przechodzą dwie jaśniejsze pręgi. Upierzenie samicy podobne do samca, ale bledsze, zielonoszare.

Wymiary średnie 

• Długość ciała ok. 11 cm
• Rozpiętość skrzydeł ok. 20 cm
• Masa ciała ok. 12 g

Biotop 

Obrzeża borów i lasów mieszanych, parki, otwarte przestrzenie ze skąpą, niską roślinnością.

Gniazdo 

Starannie uwite i umieszczone na wysokości 3–8 metrów nad ziemią w okółku bocznej gałęzi.

Jaja 

W maju składa 3–4 jaja o średnich wymiarach 11x16 mm, białe z odcieniem niebieskawym i nielicznymi, słabo widocznymi, czerwonymi plamkami.

Wysiadywanie 

Od zniesienia ostatniego jaja trwa 10–13 dni. Pisklęta przebywają w gnieździe przez okres 2 tygodni.

Pożywienie 

Wyłącznie nasiona chwastów.

Ochrona 

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.