Mewa żółtonoga (Larus fuscus) - Gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny mew.
Występowanie
Ma bardziej ograniczony zasięg występowanie niż inne mewy. Zamieszkuje w zależności od podgatunku:
- Larus fuscus fuscus - Półwysep Skandynawski po Morze Białe. Zimuje głównie w Afryce nad Morzem Czarnym, na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie. Przez Polskę przelatuje w marcu-czerwcu i sierpniu-październiku, koczuje również na wybrzeżu gdzie spotykana jest sporadycznie przez cały rok i gdzie notowano w przeszłości pojedyncze lęgi w koloniach mew srebrzystych. W głębi kraju obserwowana rzadko. Grzbiet ciała w szacie ostatecznej smolisto-czarny, co pozwala na pewne oznaczenie podgatunku.
- mewa brytyjska (Larus fuscus graellsii) - Islandia, Wyspy Owcze, Wyspy Brytyjskie i atlantyckie brzegi Francji i Półwyspu Iberyjskiego. Zimuje w południowo-zachodniej Europie i Afryce Zachodniej. Większość populacji brytyjskich zimuje na miejscu. Podgatunek jaśniejszy z grzbietem i skrzydłami łupkowoszarymi. W szacie spoczynkowej widoczne wyraźne kreskowanie głowy.
- Larus fuscus intermedius - brzegi Morza Północnego od Holandii poprzez Jutlandię po południową Norwegię. Zimuje w Europie Zachodniej i zachodniej Afryce. W upierzeniu pośrednia pomiędzy powyższymi.
- mewa syberyjska (Larus fuscus heuglini) - Syberia. Zimuje w pasie od Afryki Wschodniej, poprzez Bliski Wschód, aż po północno-zachodnie Indie. Upierzenie w kolorze łupkowoszarnym, co uniemożliwia jej pewne odróżnienie od dwóch poprzednich podgatunków poza obszarem stałego występowania.
Niekiedy wszystkie podgatunki uznawane są za podgatunki mewy srebrzystej (Larus argentatus). Wynika to z tego, że zarówno mewy żółtonogie, białogłowe, jak i srebrzyste wyewoluowały od wspólnego przodka w trakcie epoki lodowcowej (w wyniku geograficznego odizolowania), a zakres zmienności cech wewnątrz obecnie uznawanych gatunków jest bardzo duży.
Charakterystyka
Cechy gatunku
Wyraźnie zaznaczony jedynie dymorfizm wiekowy. W okresie godowym ciało białe, grzbiet i skrzydła (u występującej w Polsce L. f. fuscus) czarne, na końcówkach białe plamy. Nogi i dziób żółty. Na żuchwie czerwona plama. Szata spoczynkowa niewiele się różni, głównie ciemnobrązowymi plamami na głowie i karku. Mewa brytyjska ma grzbiet i skrzydła szare, jedynie końce skrzydeł ciemniejsze. Podgatunek L. f. intermedius jest pod tym względem polimorficzny. Osobniki młodociane brązowo-białe, jaśniejsze od spodu z czarnym dziobem i brązowymi nogami. Na brzuchu ciemne plamy, a na skrzydłach i grzbiecie brunatne pióra są biało obrzeżone na końcu. Po dwóch latach z każdym pierzeniem szata staje się coraz jaśniejsza. Łapy osobników młodych i prawie dorosłych są cieliste. Szatę ostateczną osiągają w 4 roku życia.
- Podobna do mewy siodłatej, choć od niej znacznie mniejsza. Ma też węższe i znacznie bardziej spiczaste skrzydła, które wystają jej za ogon kiedy stoi oraz mniejszy dziób.
L. f. graellsii w locie nad wybrzeżem Skomer (Walia)
Głos
Odzywa się miauczącym "kyau" lub głębokim "ga ga ga".
Wymiary średnie
- długość ciała
- ok. 50-60 cm
- rozpiętość skrzydeł
- ok. 120-140 cm
Masa ciała
ok. 500-1200 g
Biotop
Gniazduje na brzegach mórz, wielkich jezior lub w deltach. Zimuje na morzu. Na przelotach również spotykana w głębi lądu, kiedy to trzyma się głównie rzek.
Okres lęgowy
Gniazdo
Na lęgowiska wraca w kwietniu. Podobnie jak inne mewy tworzy mniejsze lub większe kolonie. Gniazdo na ziemi, klifie, budynku i w innych miejscach. Zbudowane jest z traw, mchu, glonów i porostów. Lęgnie się często w koloniach mieszanych z mewą srebrzystą.
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu-czerwcu 2-3 jaja o różnym zabarwieniu: zielonkawym, brązowawym, szarawym lub żółtawym.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 24-28 dni przez obydwoje rodziców. Jednak młode wychowuje sama samica przez około 4- 5 tygodnie. Pisklęta zdobywają zdolność do lotu w wieku 30-40 dni. Młode mogą koczować po okolicy i opuszczać teren gniazdowania. Dojrzewają jednak w 3 roku życia. Jesienne przeloty zaczynają się od sierpnia i trwają do października.
Pożywienie
Wszystkożerna, jednak przeważają drobne kręgowce wodne i lądowe oraz ich resztki. Może też wydziobywać jaja i wyjadać ich zawartość oraz porywać pisklęta innych ptaków. Sama potrafi jednak łowić małe ssaki.
Ochrona
Gatunek chroniony.
Domena | eukarionty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Nadrząd | neognatyczne |
Rząd | siewkowe |
Rodzina | mewy |
Rodzaj | Larus |
Gatunek | mewa żółtonoga |
Nazwa systematyczna | |
Larus fuscus | |
(Linnaeus, 1758) | |
Podgatunki | |
|
|
Kategoria zagrożenia (CzKGZ) | |
najmniejszej troski
|