Nocek Brandta (Myotis brandtii) – gatunek ssaka z rzędu nietoperzy.

Charakterystyka 

Gatunek o niewielkich rozmiarach. Sierść na grzbiecie brunatna z jaśniejszymi (u dorosłych osobników złocistymi) końcami, na brzuchu jaśniejsze. Pyszczek oraz ucho i błony lotne ciemnobrązowe lub czarniawe, jaśniejsze niż u podobnego nocka wąsatka. Koziołek typu nożowatego, sięgający połowy długości ucha. Błona jest przyczepiona do nasady palców. Ostroga sięga do połowy długości odległości między piętą a ogonem. Na zewnętrznym brzegu ucha znajduje się wycięcie. Poza ostrogę może wystawać mały fałd skórny, mający zwykle nie więcej jak 1 mm. Koniec ogona wystaje poza błonę ogonową na 1 mm. Przedramię długości 32,2-37,7 mm. Trudny do odróżnienia od nocka wąsatka, który tworzy z nim parę gatunków morfologicznie podobnych.

Występowanie

Gatunek borealny, o centrum zasięgu w strefie tajgi, sięgający znacznie dalej na północ niż nocek wąsatek. Występuje we wschodniej i północnej Europie, na południe sięgając Rumunii, Węgier, Austrii, Szwajcarii a na zachód wschodniej Francji i południowej części Wielkiej Brytanii. Nie występuje w północnej Skandynawii. W Polsce stwierdzany był w całym kraju, choć jego rozmieszczenie jest bardzo nierównomierne. W niektórych kompleksach leśnych (np. w Lasach Łukowskich na południe od Siedlec) jest jednym z najczęstszych nietoperzy stwierdzanych w okresie rozrodu. Z kolei na Pomorzu jest gatunkiem bardzo rzadkim, zaś jego rozrodu nie stwierdzono tam w ogóle. Generalnie jest częściej notowany w południowej części kraju, za wyjątkiem wysokich gór. W Tatrach spotykany jedynie sporadycznie, w przeciwieństwie do pospolitego tam nocka wąsatka.

Środowisko i tryb życia

Preferuje zalesione tereny nizinne. Jego letnimi kryjówkami są głównie budynki i skrzynki dla nietoperzy (zwłaszcza płaskie, o wąskim, szczelinowym otworze), niekiedy również dziuple drzew. W budynkach spotykany zarówno w szczelinach dachu i ścian, jak i za okiennicami – w miejscach tych tworzy nieraz duże kolonie rozrodcze (samic z młodymi). Zimą spotykany jest w podziemiach, zarówno naturalnych, jak i sztucznych. Odżywia się drobnymi owadami (głównie muchówkami), zwykle chwytanymi w locie, w niewielkiej odległości od drzew i innych, pionowych przeszkód. Dożywa 38 lat, co stanowi rekord wieku osobniczego wśród nietoperzy.