Orzesznica (Muscardinus avellanarius) – gatunek niewielkiego, rudego gryzonia z rodziny popielicowatych jedynego przedstawiciela rodzaju Muscardinus, mieszkającego w lasach. Żywi się orzechami, jagodami i żołędziami.

Opis

Długość ciała 6 - 9 cm, długość ogona 5 - 8 cm, masa ciała 9 - 23 g. Grzbiet ma brązowo-szary ubarwienie rude, spód ciała jest kremowy. Przejście między tymi barwami jest stopniowe.

Występowanie

Orzesznica występuje od Wielkiej Brytanii poprzez Francję aż do zachodniej Rosji. Na północy zamieszkuje tylko południową część Szwecji^[3][2]. W Polsce być może występuje na całym jej terytorium, ale najliczniejsza jest w południowo-wschodniej i południowej części kraju; brak jest jakichkolwiek znanych stanowisk (również historycznych) z Pomorza Środkowego i Pomorza Gdańskiego. Lokalnie może być gatunkiem bardzo rzadkim - w środkowej Wielkopolsce znane jest tylko jedno stanowisko tego gatunku w okolicach Promna.

Biotop 

Występuje głównie w lasach i większych zadrzewieniach, szczególnie preferuje zarośla leszczynowe. W lasach przebywa najczęściej w warstwie podszytu.

Tryb życia

Prowadzi nocny tryb życia. W dzień przebywa w wybudowanych przez siebie gniazdach. Buduje dwa rodzaje gniazd. Jedno z nich to gniazdo lęgowe. Ma ono jedno tylko wejście, jest umieszczone nisko nad ziemią w gęstych krzakach i miękko wyścielone. Drugi typ gniazda służy jej jako dzienna kryjówka. Jest ono zbudowane mniej starannie i umieszczone wyżej. Na zimę zapada w sen zimowy, trwający od października do początku kwietnia. Żywi się przede wszystkim pokarmem roślinnym – jagodami i innymi owocami, żołędziami, orzechami, nasionami buka. Oprócz tego zjada też pewne ilości owadów.

Rozród

Ciąża trwa około 4 tygodnie. W ciągu roku samica rodzi 2 mioty, w każdym od 1 do 7 młodych. Młode rodzą się ślepe, oczy otwierają dopiero po 18 dniach, Mlekiem matki żywią się przez miesiąc, a usamodzielniają się po 6 tygodniach. Żyją 3 – 4 lata.

Ochrona

W Polsce podlega ścisłej ochronie.