Potrzos zwyczajny, potrzos (Emberiza schoeniclus) – mały ptak z rodziny trznadlowatych, zamieszkujący Europę i większą część środkowej i północnej Azji. W Polsce liczny ptak lęgowy niżu, lokalnie bardzo liczny. Gatunek wędrowny (przeloty III–IV i IX–XI), choć dość często zimuje, zwłaszcza na zachodzie Polski. Południowoeuropejskie populacje raczej osiadłe.

Cechy gatunku 

Wielkości wróbla. Samiec w upierzeniu godowym ma głowę czarną, biały wąs i czarne podgardle. Spód ciała biały z szarym paskowaniem po bokach i na piersi. Wierzch ciała rdzawobrązowy z ciemnymi paskami. Kuper szary, boki ogona białe. W szacie spoczynkowej głowa brązowa z pręgowaniem. Samice ubarwione podobnie, ale z pręgowaną jasnobrązową głową i jaśniejszym podgardlem.

Śpiew – złożony z krótkich, jakby jąkających się dźwięków. Często śpiewa siedząc na źdźble trzciny.

Wymiary średnie 

długość ciała ok. 15 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 21–27 cm
masa ciała ok. 20 g

Biotop 

Tereny wilgotne i podmokłe – trzcinowiska, turzycowiska, bagna, wilgotne łąki, czasem pola uprawne.

Gniazdo 

Zawsze na ziemi w kępie gęstej roślinności, najczęściej turzycy lub u podstawy krzewu, bardzo dobrze ukryte.

Jaja 

Lęgi od połowy maja do połowy czerwca. W lęgu 4–6 jaj o bardzo zróżnicowanym tle, o średnich wymiarach 20x15 mm.

Wysiadywanie 

Od zniesienia ostatniego jaja trwa 12–14 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po 11–13 dniach.

Pożywienie 

Przeważnie drobne owady zbierane z roślin, ale również nasiona traw i chwastów.

Ochrona 

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.