Rzepołuch, makolągwa żółtodzioba (Carduelis flavirostris) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczaków, zamieszkujący północną Europę i środkową Azję. Występuje m.in. na Wyspach Brytyjskich i Półwyspie Skandynawskim, w Turcji i w Iranie. Opisano 8 podgatunków.

W Polsce nielicznie pojawia się na przelotach (IX–XII i III–IV) i zimuje; lokalnie może być średnio liczny.

Charakterystyka

Wygląd zewnętrzny

Ptak wielkości wróbla, w szacie spoczynkowej podobny do makolągwy. Upierzenie generalnie płowobrązowe. Pierś jaśniejsza, mocno kreskowana. Grzbiet ciemniejszy. Ogon ciemny z jasnymi brzegami, skrzydła ciemne z jasnymi plamami. Obie płci ubarwione podobnie. Jedyną różnicą jest kolor kupra – u samców różowawy, u samic ubarwiony tak jak płaszcz. Dziób u obu płci zmienia kolor w zależności od pory roku – latem jest szary, zimą żółty. Młode podobne do dorosłych, ale bledsze.

Głos

W stadzie wabi nosowym, przenikliwym "twit", "ćłii", "ćzii" lub "cłeiit". W locie nieustannie szczebiocze podobnie jak makolągwa, ale bardziej miękko. Śpiew chropawy, nosowy, złożony ze świergotu z wplątanymi krótkimi trelami i różnego rodzaju głosami wabiącymi.

Rozmiary

długość ciała ok. 14 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 22–24 cm

Środowisko

Obszary bezdrzewne – bagna, nadbrzeżne łąki, wyżynne wrzosowiska. Zimuje na słonych bagnach i wybrzeżach morskich, często gromadząc się w większe stada, również z innymi łuszczakami.

Pożywienie

Głównie nasiona roślin. Żeruje w stadach na polach, łąkach i nieużytkach, na ziemi lub wśród niskiej roślinności.

Rozród

Gniazdo

W krzewach.

Jaja

Samica składa 4–7 jaj.

Ochrona

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.