Butlonos, delfin butlonosy (Tursiops truncatus) – gatunek walenia z rodziny delfinowatych (Delphinidae).

Dane

Długość: 228–381 cm.

Masa ciała: od 260–500 kg (u dojrzałych osobników).

Ubarwienie: od jasnoszarego do brudnej bieli na brzuchu.

Pożywienie: ryby, głowonogi (mątwy).

Dojrzałość płciowa: samice: 5–10 lat, samce: 8–13 lat.

Rozród: ciąża trwa około 12 miesięcy, noworodek ma ok. 1 m długości.

Występowanie: wody przybrzeżne i otwarte morze.

Długość życia: średnio 25 lat na wolności, w niewoli średnio 45 lat, rekordowy wiek odnotowano u samicy, która żyła 53 lata.

Maksymalna głębokość nurkowania: ok. 300 m.

Wygląd fizyczny

Butlonosy to duże delfiny. Ich skóra jest szara, po stronie grzbietowej ciemniejsza, po brzusznej biała. Delfiny żyjące w cieplejszych, przejrzystszych wodach są ciemniejsze, prawie czarne.

Walenie te charakteryzują się obecnością dzioba, żuchwa jest dalej wysunięta, niż górna szczęka. Płetwa grzbietowa jest łagodnie zakrzywiona do tyłu. Najbliższe butlonosom pod względem wyglądu są delfiny Stenella.

Osobniki tego gatunku nie wykazują dużego dymorfizmu płciowego.

Występowanie

Butlonosy żyją w średniej wielkości grupach, lecz zdarzają się i samotne osobniki. W zasięgu jego występowania znajdują się wody tropikalne do umiarkowanych, przybrzeżne do śródlądowych. W Morzu Bałtyckim spotykany bardzo rzadko.

Podgatunki

Dotychczas wyróżniono trzy podgatunki butlonosa:

• T. truncatus gillii
• T. truncatus ponticus – status w IUCN EN (zagrożony wyginięciem)
• T. truncatus truncatus

Butlonosy i ludzie

Butlonosy na pokazie

Delfinaria - Butlonosy trzymane są w delfinariach na całym świecie, gdzie oprócz pokazów sztuczek wykonywanych przez tresowane delfiny przeprowadza się na nich badania naukowe.

Większość informacji jakie mamy o delfinach uzyskano właśnie obserwując butlonosy, gdyż ze wszystkich waleni najlepiej adaptują się do życia w niewoli.

Delfiny butlonose są zdolne do rozmnażania w niewoli. W jednym z delfinarium na świat przyszedł tzw. "wholphin" (ang. "orkodelfin"), krzyżówka szablogrzbieta i butlonosa.

Butlonosy można zobaczy?, kiedy płyną na fali dziobowej statku. Wiele stacji whalewatchingu oferuje także wycieczki podążające za tymi zwierzętami. W Australii, Zatoka Rekina zasłynęła z powodu odwiedzających je często butlonosów, które podpływają bardzo blisko brzegu i dają się turystom karmi? i nawet głaska?.