Gereza ruda (Piliocolobus badius syn. Procolobus badius, Colobus badius) – małpa wąskonosa z rodziny makakowatych.

Występowanie i środowisko życia

Od Senegalu, poprzez wszystkie kraje Afryki Zachodniej, do północnej Angoli, Republiki Środkowoafrykańskiej, w Sudanie do zachodniego brzegu Nilu, w Afryce Wschodniej do zachodniego brzegu Jeziora Wiktorii.

Lasy wszystkich typów położonych do 1500 m n.p.m., najlepiej w pobliżu rzek i potoków.

Charakterystyka

Małpa o małej głowie, krótkim pysku, bokobrodach skierowanych do tyłu. Ubarwienie ciała zmienne w zależności od podgatunku, prawie zawsze czerwonawe (łącznie z głową i bokobrodami). Wierzch ciała szary, z czerwonawym lub całkiem szarym spodem. Spód i nogi są najczęściej jaśniejsze. Ogon długi, cienki, na końcu trochę grubszy, jednolicie czerwony lub szary.

Wymiary ciała

Długość ciała bez ogona

46 – 70 cm

Długość ogona

45 – 80 cm

Masa ciała

samce 9 – 13 kg, samice 7 – 9 kg

Tryb życia

Aktywne w ciągu dnia. Żyją najczęściej w koronach drzew. Tworzą grupy składające się z 8 – 10 osobników, w których występują zwierzęta obojga płci. Na jednego samca przypada 2 do 3 samic. Młodociane samce i samice nie opuszczają macierzystej grupy. Zwierzęta są agresywne jedynie w stosunku do innych grup na obcym, nie znakowanym terytorialnie terenie. Więzi w grupie nią są zbyt silne. Zdarza się, że samce zabijają młode. Gerezy żywią się wyłącznie pokarmem roślinnym: liśćmi, młodymi pędami, pączkami kwiatów i owocami.

Rozród

Zachowania godowe i seksualne słabo poznane. Ciąża u samic trwa około 6 miesięcy, po czym rodzi się jedno młode. Młode karmione jest mlekiem matki przez rok. Pomiędzy kolejnymi miotami mija 2 lata. Dojrzałość płciową samice osiągają w 2 roku życia, samce w 3 roku życia.