Burzyk północny, burzyk popielaty (Puffinus puffinus) – gatunek średniego ptaka oceanicznego z rodziny burzykowatych (Procellariidae), zamieszkujący Atlantyk, przede wszystkim Islandię, Irlandię, Szetlandy, Orkady, Wyspy Owcze i zachodnie wybrzeża Wielkiej Brytanii, wybrzeża bretońskie i wyspy śródziemnomorskie. Licznie spotykany na Wyspach Brytyjskich. Do Polski zalatuje wyjątkowo^[3].

Cechy gatunku 

Wielkością dorównuje mewie śmieszce. Obie płci ubarwione jednakowo. Wierzch ciała czarny, brunatny lub brązowy, spód biały; spodni brzeg skrzydeł nieco ciemniejszy. Sylwetka wydłużona, skrzydła wąskie o ostrych końcach. Cienki matowoczarny dziób, nogi różowe. Upierzenie dorosłych i młodych osobników jest podobne. Lata nisko nad powierzchnią wody, na zmianę wykorzystując szybkie uderzenia skrzydeł i lot ślizgowy. Jak inne burzyki świetnie wykorzystuje zmienne prędkości wiatru nad falami do szybowania pozwalającego na spokojną obserwację tafli morza. Ptak wędrowny i koczujący nieregularnie, ale nie zapuszcza się zazwyczaj w głąb lądu.

Wymiary średnie 

dł. ciała ok. 30–38 cm
rozpiętość skrzydeł 76–85 cm
waga ok. 350–460 g

Biotop 

Przybrzeżne wody otwartych mórz.

Gniazdo 

Na wysepkach i klifach w wykopanej przez siebie norze (do 1,5 m głębokości) lub w szczelinach skał. Wewnątrz można znaleźć trawę, kwiaty i pióra. Gnieździ się kolonijnie w grupach liczących dziesiątki tysięcy par (na wyspie Rhum w archipelagu Wysp Brytyjskich nawet do 100 000 par).

Jaja 

Jedno jajo w zniesieniu, w kwietniu lub maju.

Wysiadywanie 

Jajo wysiadywane jest przez okres 47-55 dni przez obydwoje rodziców. Gdy jeden ptak je ogrzewa, drugi szuka pokarmu oddalając się na kilometry w morze. Powroty do gniazd następują dopiero o zmroku lub nawet nocą, czemu towarzyszy powitalny donośny wrzask drugiego partnera przypominający warczenie lub krakanie. Hałas ten trwa do świtu, aż ptak od aprowizacji odlatuje. Pozostawiony sam drugi burzyk pozostaje w ciszy. Również w czasie lotu gatunek ten nie wydaje głosu. Pisklęta opuszczają gniazdo po 60–70 dniach, kiedy nauczą się już latać.

Pożywienie 

Drobne ryby, mięczaki, głowonogi i inne zwierzęta oraz odpadki zbierane z powierzchni wody.

Ciekawostki 

Taksonomia budzi kontrowersje. Dawniej w obrębie gatunku wydzielano podgatunki: P. puffinus puffinus, P. puffinus opisthomelas, P. puffinus mauretanicus, P. puffinus yelkouan. Obecnie są one raczej uznawane za oddzielne gatunki: burzyk śródziemnomorski Puffinus yelkouan, burzyk balearski Puffinus mauretanicus (z ciemnym brzuchem), burzyk kalifornijski Puffinus opisthomelas. Jednak wg niektórych autorów burzyk balearski to podgatunek burzyka śródziemnomorskiego (Puffinus yelkouan mauretanicus).