Potrzeszcz (Emberiza calandra syn. Miliaria calandra) – mały ptak z rodziny trznadlowatych, zamieszkujący południową i środkową Europę, Afrykę Północną oraz Azję aż po Mongolię. W zasadzie osiadły, ale część ptaków z północy migruje zimą bardziej na południe. W Polsce średnio liczny ptak lęgowy niżu, lokalnie może być nieliczny^[3].

Cechy gatunku 

Większy od wróbla. Obie płci ubarwione jednakowo. Upierzenie brązowoszare z kreskowaniem, spód ciała jaśniejszy. Brak wyraźnych cech charakterystycznych.

Śpiew – krótki, często powtarzany motyw o szeleszczącym i trzeszczącym brzmieniu (stąd polska nazwa ptaka). Śpiewa, siedząc na płocie lub innym dobrze widocznym miejscu.

Wymiary średnie 

długość ciała ok. 18 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 26–32 cm
masa ciała ok. 53 g

Biotop 

Otwarte tereny: pola uprawne, łąki i pastwiska, bez drzew lub z małą ich ilością. Unika lasów i terenów silnie zadrzewionych.

Gniazdo 

Zawsze na ziemi – w kępie traw, w łanie koniczyny, w zachwaszczonym kartoflisku.

Jaja 

Lęgi w maju i bardzo licznie powtarzane, po utracie pierwszego, w czerwcu. W zniesieniu 4–5 jaj o średnich wymiarach 24x17 mm, o tle biało- lub jasnobrązowym z dość dużymi plamkami w kolorze ciemnobrązowym.

Wysiadywanie 

Od zniesienia ostatniego jaja trwa 12–14 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po ok. 9–12 dniach.

Pożywienie 

Nasiona zbóż i chwastów, ale również drobne owady.

Ochrona 

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.