Park Narodowy Bory Tucholskie (kaszb. Nôrodny Park Tëchòlscze Bòrë) – utworzony w 1996 r., jest jednym z 23 parków narodowych na terenie Polski. Park znajduje się na terenie województwa pomorskiego, w powiecie Chojnickim, w granicach gmin Chojnice i Brusy. Siedzibą jest miejscowość Charzykowy, położona 3 km od Chojnic.
Krajobraz i budowa geologiczna
Teren parku ukształtowany został w czasie ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. Występują w nim głównie równiny sandrowe, wytopiska i rynny. W granicach parku znajduje się największe skupisko wydm śródlądowych w Borach Tucholskich. Charakterystycznym elementem ukształtowania terenu są także rynny polodowcowe o przebiegu południkowym. Przykładem jest Rynna Jeziora Charzykowskiego, stanowiącego fragment zachodniej granicy parku. Wytopiska, powstałe w wyniku topnienia martwego lodu, przybrały kształt kotłów, lejków lub nieregularnych obniżeń terenu.
W obrębie parku znajduje się 21 jezior, z których największe i najgłębsze to Jezioro Ostrowite. Osiem z nich jest ze sobą połączonych i tworzy ciąg nazwany Strugą Siedmiu Jezior. Cztery jeziora - Wielkie Gacno, Małe Gacno, Nierybno i Głuche to jeziora lobeliowe.
W parku przeważają gleby bielicowe. Na skałę macierzystą składa się piasek sandrowy i lodowcowy, czasem glina zwałowa, w pobliżu rzek dominują osady akumulacyjne.
Flora
W parku dominują siedliska borowe, w tym bory suche, z występującymi obok nich siedliskami bagiennymi. Rośnie tu wiele rzadkich gatunków charakterystycznych dla ubogich, oligotroficznych siedlisk, najbardziej zagrożonych przez eutrofizację. Czasem na skrajach lasów i przydrożach występuje tu wyka kaszubska. Spotykane są także rośliny reliktowe z okresu lodowcowego i polodowcowych. Zalicza się do nich m.in. fiołek torfowy, grążel drobny, gwiazdnica grubolistna, skalnica torfowiskowa, trzcinnik prosty, turzyca strunowa, zimoziół północny, żurawina drobnolistkowa, wyblin jednolistny, grzybienie północne i nasięźrzał pospolity.
W czystych wodach jezior lobeliowych występują m.in.: lobelia jeziorna, elisma wodna, poryblin jeziorny, wywłócznik skrętolistny.
Rzadko występującym drzewem jest jawor. Często można spotkać sędziwe dęby, buki, graby, ale przeważają sosny.
Fauna
Ten malowniczy krajobraz leśny upodobały sobie sarny i jelenie, a nawet wilki. W wielu trudno dostępnych obniżeniach terenu zachowały się siedliska rzadkich ptaków: bociana czarnego, kormorana, głuszca i cietrzewia. Spotyka się tam też czaple siwe i łabędzie. Na niebie pojawiają się czasem sokoły wędrowne.
Mapa parku
