Krasnobrodzki Park Krajobrazowy – park krajobrazowy w województwie lubelskim.
- Rok utworzenia: 1988
- Powierzchnia: 9390 ha
- Otulina: 30 794 ha
- Położenie geograficzne: Roztocze Środkowe
- Położenie administracyjne: gminy: Krasnobród, Adamów w powiecie zamojskim, Józefów w powiecie biłgorajskim, gminy: Susiec, Tomaszów Lubelski w powiecie tomaszowskim.
- Cel ochrony: zachowanie unikalnych wartości przyrodniczych, historycznych, kulturowych i krajobrazowych Roztocza Środkowego, a w szczególności zwartych kompleksów lasów mieszanych z dużą domieszką jodły wraz z charakterystyczną florą i fauną.
Położenie
Krasnobrodzki Park Krajobrazowy położony jest na fragmencie najwyższych wzniesień Roztocza Środkowego przekraczających 350 m n.p.m., na szczytach których znajdują się często wychodnie ostańców podłoża kredowego i trzeciorzędowego. W granicach Parku znajduje się też fragment doliny górnego Wieprza. Północno-zachodnią granicę Parku stanowi granica otuliny Roztoczańskiego Parku Narodowego od strony południowej ma on wspólną otulinę z Parkiem Krajobrazowym Puszczy Solskiej. Takie położenie sprawia, że krajobraz Parku jest urozmaicony we wszystkich jego częściach.
Rzeki
Największą rzeką ubogiego w wody Parku jest Wieprz. Atrakcją są występujące tu podzboczowe źródła. Najwydajniejsze znajdujące się w Hutkach, Husinach i przy kaplicy "Na wodzie" objęto ochroną pomnikową. W wodach Wieprza oprócz licznych gatunków ryb występują także raki.
Geologia
Występowanie różnorodnych form geomorfologicznych świadczy o dawnej aktywności geologicznej terenu Parku. Do najciekawszych należą wzgórza ostańcowe, wydmy, wąwozy i suche doliny. Część z nich objęto ochroną:
- stanowisko dokumentacyjne "Kamieniołom"
- pomnik przyrody "Wapielnia" koło Ulowa - największe i bardzo urokliwe nagromadzenie wychodni skalnych na najwyższym wzgórzu Roztocza Środkowego o nazwie Wapielnia - 385 m n.p.m.
- pomnik przyrody "Piekiełko" w Stanisławowie.
Przyroda
Ponad 60% powierzchni Parku zajmują lasy. Mimo prowadzonej gospodarki leśnej na przeważającym obszarze zachowały one naturalny charakter. Dominującym zespołem leśnym są bory sosnowe, a najpospolitszym gatunkiem lasotwórczym sosna, która dominuje na około 75% powierzchni leśnych. Na drugim miejscu występują bory jodłowe - jodła dominuje na 16% powierzchni, a następnie buczyna karpacka. Spotkać tu można także olsy, grądy a także cenne torfowiska i zbiorowiska roślinności kserotermicznej, tak charakterystyczne dla Roztocza.
Na terenie Parku znajdują się dwa rezerwaty leśne, chroniące najcenniejsze fragmenty borów jodłowych i mieszanych: Święty Roch (202,6 ha) oraz Zarośle (64,02 ha). W lasach Parku spotkać można wiele rzadkich i chronionych roślin np: widłaki, storczykowate, rosiczkę okrągłolistną, kruszynę pospolitą, wawrzynka wilczełyko. Na stawach w Hutkach rosną grążel żółty i grzybienie białe.
Pod względem faunistycznym teren Parku jest słabo rozpoznany. Z leśnych ssaków kopytnych występują tu: jeleń, sarna, i dzik. Ssaki drapieżne reprezentują m.in: borsuk, gronostaj, jenot, kuna leśna, kuna domowa, łasica i tchórz. Z rzadszych gatunków ptaków stwierdzono tu gniazdowanie orlika krzykliwego, bociana czarnego, kraski i pliszki górskiej. Stawy nad Wieprzem koło Krasnobrodu są ostoją ptaków wodnych i bobra europejskiego, który ma tu dobre warunki siedliskowe.
Zabytki na terenie Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego spotykamy głównie w Krasnobrodzie. W części Krasnobrodu zwanej Podzamek wznosi się otoczony dużym parkiem pałac Leszczyńskich z XVII w., rozbudowany w XIX w. Po drugiej stronie miejscowości zwanej Podklasztorem znajduje się barokowy kościół (XVII w.) z cudownym obrazem Matki Boskiej i Kalwarią Krasnobrodzką oraz muzeum parafialne, a także zespół barokowych kapliczek.
Turystyka
Ruch turystyczny na terenie Parku koncentruje się przede wszystkim w Krasnobrodzie - uzdrowisku i jednej z miejscowości wczasowych na Roztoczu. Znajduje się w nim sanatorium, kilkanaście ośrodków wypoczynkowych, ponad 20 pensjonatów i kwater prywatnych, kempingi, schroniska młodzieżowe, kąpielisko, a także ośrodek turystyki konnej oraz wyciąg narciarski z trasą zjazdową na Górze Chełmowej.
Przez Park przebiegają cztery znakowane piesze szlaki turystyczne:
"centralny"
"im. Władysławy Podobińskiej"
"partyzancki"
"łącznikowy"
Wytyczono także przyrodniczo-historyczną ścieżkę dydaktyczną "Wokół Krasnobrodu", dwie ścieżki spacerowe: "Przez rezerwat Św. Rocha" oraz "Okolice Krasnobrodu", a także ścieżkę rowerową o długości 40 km po najciekawszych miejscach Krasnobrodzkiego Parku Krajobrazowego.